「柏林圍牆」:各本之異
[初定本] | [初定本] |
刪去的內容 新增的內容
細 r2.7.1) (僕 修: uk:Берлінський мур |
細 Bot: Migrating 95 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q5086 (translate me) |
||
第二五行: | 第二五行: | ||
{{Link FA|hu}} |
{{Link FA|hu}} |
||
{{Link FA|vi}} |
{{Link FA|vi}} |
||
[[af:Berlynse Muur]] |
|||
[[an:Muro de Berlín]] |
|||
[[ar:جدار برلين]] |
|||
[[arz:سور برلين]] |
|||
[[az:Berlin divarı]] |
|||
[[be:Берлінская сцяна]] |
|||
[[be-x-old:Бэрлінскі мур]] |
|||
[[bg:Берлинска стена]] |
|||
[[bn:বার্লিন প্রাচীর]] |
|||
[[bo:པེར་ལིན་ལྕགས་རི།]] |
|||
[[br:Moger Berlin]] |
|||
[[bs:Berlinski zid]] |
|||
[[ca:Mur de Berlín]] |
|||
[[cs:Berlínská zeď]] |
|||
[[cy:Mur Berlin]] |
|||
[[da:Berlinmuren]] |
|||
[[de:Berliner Mauer]] |
|||
[[diq:Dêsê Berlini]] |
|||
[[el:Τείχος του Βερολίνου]] |
|||
[[en:Berlin Wall]] |
|||
[[eo:Berlina muro]] |
|||
[[es:Muro de Berlín]] |
|||
[[et:Berliini müür]] |
|||
[[eu:Berlingo harresia]] |
|||
[[fa:دیوار برلین]] |
|||
[[fi:Berliinin muuri]] |
|||
[[fo:Berlinmúrurin]] |
|||
[[fr:Mur de Berlin]] |
|||
[[fy:Berlynske Muorre]] |
|||
[[gl:Muro de Berlín]] |
|||
[[gv:Boalley Verleen]] |
|||
[[he:חומת ברלין]] |
|||
[[hi:बर्लिन की दीवार]] |
|||
[[hr:Berlinski zid]] |
|||
[[hu:Berlini fal]] |
|||
[[id:Tembok Berlin]] |
|||
[[is:Berlínarmúrinn]] |
|||
[[it:Muro di Berlino]] |
|||
[[ja:ベルリンの壁]] |
|||
[[jv:Témbok Berlin]] |
|||
[[ka:ბერლინის კედელი]] |
|||
[[km:ជញ្ជាំង ប៊ែរឡាំង]] |
|||
[[kn:ಬರ್ಲಿನ್ ಗೋಡೆ]] |
|||
[[ko:베를린 장벽]] |
|||
[[ku:Hêta Berlînê]] |
|||
[[la:Murus Berolinensis]] |
|||
[[lb:Berliner Mauer]] |
|||
[[li:Moeër (Berlien)]] |
|||
[[lmo:Mür de Berlin]] |
|||
[[lt:Berlyno siena]] |
|||
[[lv:Berlīnes mūris]] |
|||
[[mg:Rindrin'i Berlin]] |
|||
[[mk:Берлински ѕид]] |
|||
[[ml:ബെർലിൻ മതിൽ]] |
|||
[[mr:बर्लिनची भिंत]] |
|||
[[ms:Tembok Berlin]] |
|||
[[mzn:برلین دیوار]] |
|||
[[nah:Berlin pāntli]] |
|||
[[nl:Berlijnse Muur]] |
|||
[[nn:Berlinmuren]] |
|||
[[no:Berlinmuren]] |
|||
[[oc:Mur de Berlin]] |
|||
[[pap:Muraya di Berlin]] |
|||
[[pl:Mur berliński]] |
|||
[[pnb:برلن کند]] |
|||
[[pt:Muro de Berlim]] |
|||
[[qu:Berlin pirqa]] |
|||
[[ro:Zidul Berlinului]] |
|||
[[ru:Берлинская стена]] |
|||
[[scn:Muru di Birlinu]] |
|||
[[sh:Berlinski zid]] |
|||
[[simple:Berlin Wall]] |
|||
[[sk:Berlínsky múr]] |
|||
[[sl:Berlinski zid]] |
|||
[[sq:Muri i Berlinit]] |
|||
[[sr:Берлински зид]] |
|||
[[stq:Berliner Muure]] |
|||
[[sv:Berlinmuren]] |
|||
[[sw:Ukuta wa Berlin]] |
|||
[[szl:Berliński mur]] |
|||
[[ta:பேர்லின் சுவர்]] |
|||
[[te:బెర్లిన్ గోడ]] |
|||
[[th:กำแพงเบอร์ลิน]] |
|||
[[tl:Pader ng Berlin]] |
|||
[[tr:Berlin Duvarı]] |
|||
[[tt:Берлин дивары]] |
|||
[[uk:Берлінський мур]] |
|||
[[ur:دیوار برلن]] |
|||
[[vec:Muro de Berlin]] |
|||
[[vi:Bức tường Berlin]] |
|||
[[war:Bungbong han Berlin]] |
|||
[[xmf:ბერლინიშ კიდა]] |
|||
[[yi:בערלינער וואנט]] |
|||
[[zh:柏林圍牆]] |
|||
[[zh-yue:柏林圍牆]] |
二〇一三年三月一四日 (四) 〇八時三二分審
柏林圍牆,中國大陸謂柏林牆,東德美其名曰反法西斯防衛牆,冷戰時,亙柏林市中,圍西柏林,以斷東西柏林也。
二戰中,德東盡毀,被創甚於西。德國既降,四國據所佔,扶所親,各立其國,兩德分立,以國體不同,貧富愈殊。東德民蜂擁如西柏林,以投西府,十餘年間,西投者凡二百有五十萬。
慐縱之久而生民變,東府遂於一九六一年八月十三日晨,遽循西柏林界,樹鐵絲網、木樁之屬圈之,欲絕往來。十五日,牆方建時,有東卒名康拉德·舒曼者,奉諭巡界,為西民所見,眾呼曰:「來!」遂越牆西投,此西逾第一人也。後二日,牆成,此即柏林圍牆。長百又六十五公里,高三米有餘。牆既樹,累有不堪東政之苛而逾者,東府乃固以磐石,隔以深壑,更遣重兵戍之。一九六三年,彼得·費查偕友越牆,為戍卒所斃,此被難第一人也。
是牆也,世皆以為「冷戰」之徴,多有諫之者,美國前總統肯尼迪嘗曰:「吾等倡自由,多阻滯;行民主;未盡善;然樹牆以囚黔首,使莫見背,未之有也。」列根亦嘗於冷戰末詣德國,至牆下宣曰︰「戈爾巴喬夫,如欲繁榮昌盛、自由和平,無他,造訪斯地,隳牆可也。」
一九八九年,東歐諸國棄專政而行民主,東民遂有假途他國而西歸者。十月,民變起東德諸郡,聲勢日甚。統一社會黨魁昂納克見事不可為,乃請辭。繼者克倫茨遂革舊制。十一月九日,東府籌解民禁,其令誤傳,皆以將散牆戍。民知而群起毀牆,勢不可控,牆終倒焉。翌年,東府入西,兩德遂一。乃於殘牆處立博物館,以鑒後世。
圍牆之樹,凡二十有八年,其間戒令森嚴,牆戍斃私逾者二百又三十九,傷二百又六十,見緝三千二百二十一,全身而成者逾五千又四十三。
另見
聲音動静,具錄於維基共享︰柏林圍牆 |